Kính thưa Bà Đào Hồng Lan, Bộ trưởng Bộ Y tế,
Kính thưa các Quý vị đại diện các Bộ, Ban, Ngành của Chính phủ Việt Nam,
Kính thưa các vị Đại sứ, Trưởng đại diện các Tổ chức quốc tế,
Thưa quý vị đại biểu,

Xin được gửi tới quý vị lời chào mừng nồng nhiệt nhất nhân dịp chúng ta cùng nhau kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới và chính thức ra mắt Báo cáo Tình trạng Dân số Thế giới năm 2025 của UNFPA tại Ngôi nhà Xanh Liên Hợp Quốc. Hôm nay, chúng ta cùng nhau tôn vinh những thành tựu toàn cầu đã đạt được và tái khẳng định cam kết giải quyết các nội dung còn dang dở trong chương trình nghị sự về dân số và phát triển.

Bà Pauline Fatima Famesis, Điều phối viên Thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam phát biểu tại buổi Lễ

Nhân dịp này, chúng tôi trân trọng ghi nhận vai trò lãnh đạo mạnh mẽ của Việt Nam trong việc đưa các vấn đề dân số và phát triển trở thành trọng tâm trong chiến lược phát triển quốc gia.

Đặc biệt đáng chú ý là việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây đã thông qua sửa đổi Pháp lệnh Dân số, trong đó có nội dung bãi bỏ quy định giới hạn hai con. Đây là một bước tiến quan trọng, đưa chúng ta đến gần hơn với mục tiêu đảm bảo mọi cá nhân và cặp vợ chồng đều có thể tự do quyết định số con và thời điểm sinh con. Việc sửa đổi này cũng đưa pháp luật quốc gia tiệm cận hơn với Chương trình Hành động của Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD) và các khuôn khổ nhân quyền quốc tế liên quan.

Chúng tôi cũng ghi nhận cam kết lâu dài của Chính phủ trong việc cải thiện hệ thống y tế, mở rộng tiếp cận các dịch vụ sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình và thúc đẩy bình đẳng giới.

Song song với quá trình xây dựng Luật Dân số và Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Dân số và Phát triển giai đoạn 2026–2035, Việt Nam đang thể hiện vai trò tiên phong trong việc định hình một chương trình nghị sự dân số lấy quyền làm trung tâm, có tầm nhìn dài hạn, thúc đẩy quyền lựa chọn sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững. Những nỗ lực này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh Việt Nam đang trải qua những thay đổi lớn về cơ cấu dân số.

Báo cáo về Tình trạng Dân số Thế giới của UNFPA năm nay nêu bật một mối quan tâm toàn cầu đang ngày càng cấp bách – cuộc khủng hoảng vềquyền tự quyết sinh sản– hay nói cách khác, là quyền được tự do quyết định về sinh sản.

Trên toàn thế giới, cứ 5 cặp vợ chồng thì có 1 cặp gặp khó khăn trong việc đạt được quy mô gia đình như mong muốn. Điều đó đồng nghĩa với việc có hàng triệu cá nhân và cặp đôi đang ngày càng khó khăn hơn trong việc đưa ra một trong những quyết định cơ bản nhất của cuộc đời: liệu có sinh con, sinh bao nhiêu và khi nào. Đối với một số người, rào cản là mang tính cấu trúc — như việc tiếp cận hạn chế với các biện pháp tránh thai hoặc dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản. Đối với những người khác, rào cản lại đến từ những bất ổn về kinh tế, xã hội hoặc môi trường. Đây không chỉ là một vấn đề y tế — mà là câu chuyện về tự do, công bằng và quyền con người.

Cũng giống như nhiều quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam đang trải qua những thay đổi lớn về nhân khẩu học – từ sự thay đổi cơ cấu dân số đến xu hướng sinh sản mới. Hiện nay, Việt Nam đang có dân số trẻ lớn nhất từ trước tới nay, đồng thời cũng đang phải chuẩn bị cho tương lai khi đến năm 2036, hơn 20% dân số sẽ ở độ tuổi 60 trở lên^[1]. Những xu hướng này đòi hỏi các chính sách thích ứng, toàn diện và có tầm nhìn, nhằm bảo vệ quyền sinh sản và hỗ trợ các gia đình ở mọi giai đoạn của cuộc sống. Báo cáo năm 2025 nhấn mạnh rằng, lựa chọn sinh sản thực sự chỉ có thể đạt được khi có sự đầu tư vào con người – đặc biệt là phụ nữ, thanh thiếu niên và những nhóm dễ bị bỏ lại phía sau.

Đáp lại điều đó, Liên Hợp Quốc tại Việt Nam xin được tái khẳng định cam kết hợp tác chặt chẽ với Chính phủ trong việc:

• Đảm bảo tiếp cận phổ cập với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình có chất lượng;
• Hỗ trợ các quốc gia nhằm thúc đẩy chính sách dân số toàn diện;
• Mở rộng tiếp cận giáo dục giới tính toàn diện phù hợp với lứa tuổi và dịch vụ thân thiện với vị thành niên/thanh niên;
• Tăng cường hệ thống dữ liệu để hỗ trợ việc lập kế hoạch và đầu tư hiệu quả hơn.

Chúng tôi tự hào được đồng hành cùng Bộ Y tế và các đối tác trong Chính phủ và xã hội dân sự để góp phần đảm bảo rằng mọi người dân tại Việt Nam đều có thể thực hiện quyền của mình với sự tôn trọng, tự chủ và được hỗ trợ.

Hãy cùng nhau biến Ngày Dân số Thế giới năm nay trở thành chất xúc tác cho hành động – để quyền lựa chọn sinh sản trở thành hiện thực cho tất cả mọi người, và để mọi người sống một cuộc đời khỏe mạnh, nhân văn và đầy đủ cơ hội.

Xin kính chúc quý vị sức khỏe và hạnh phúc.
Xin chân thành cảm ơn.

Nguồn: https://vnpa.moh.gov.vn